Tại Tọa đàm các giải pháp khắc phục tình trạng thiếu thuốc, vật tư y tế do Cổng Thông tin điện tử Chính phủ tổ chức ngày 12/8, PGS.TS Đào Xuân Cơ, Giám đốc Bệnh viện Bạch Mai cho biết, do dự báo được sau khi dịch COVID-19 được kiểm soát, số lượng bệnh nhân tăng lên nên đơn vị chủ động đấu thầu mua sắm và không bị động trong vấn đề cung ứng thuốc, điều trị nội trú hoặc ngoại trú cho người bệnh.
Bệnh viện chỉ thiếu những thứ thuốc thiết yếu vì không có nhà cung ứng, như thuốc Diazepam tiêm tĩnh mạch cho người bệnh cấp cứu tâm thần kinh. Một số loại kháng sinh rất thiết yếu cũng không có nhà cung ứng.
Các đại biểu tham dự tọa đàm.
Khó khăn về thuốc, vật tư y tế là vấn đề rất nóng, không riêng Bệnh viện Bạch Mai mà là cả ngành y tế. Sau khi dịch COVID-19 kiểm soát tốt, sang quý II/2022, lượng bệnh nhân đến bệnh viện tăng đột biến với nhiều lý do, hầu hết các chuyên khoa đều tăng đến 5 lần, làm áp lực thiếu trang thiết bị, vật tư, thuốc vốn có từ trước, nay trầm trọng hơn.
Ông Cơ nêu những nguyên nhân khách quan, chủ quan dẫn đến tình trạng thiếu trang thiết bị, vật tư, thuốc. Thứ nhất, 15 năm qua, Bệnh viện Bạch Mai thực hiện chủ trương xã hội hóa trong công tác y tế, nên hầu hết thiết bị y tế là liên doanh, liên kết, máy đặt, máy mượn và máy liên doanh. Khi các máy, thiết bị này hết hợp đồng liên doanh, liên kết thì dừng hoạt động.
Thứ hai, các cơ quan hậu kiểm khi kiểm tra hoạt động liên doanh, liên kết, xã hội hóa ở Bệnh viện Bạch Mai cũng phát hiện vướng mắc về tư pháp. Do vậy, các thiết bị, vật tư y tế không đáp ứng được quy định, quy chuẩn về pháp lý để tiếp tục thực hiện. Từ đó dẫn đến thực trạng các máy móc chẩn đoán như máy chụp chiếu, siêu âm, cộng hưởng từ, máy test CT, các máy kỹ thuật cao như robot phẫu thuật … là những thiết bị hiện đại nhưng vướng vào pháp lý, vướng vào các quy định.
Mặc dù được các cơ quan chức năng, tư pháp ủng hộ đưa ra hoạt động trở lại để phục vụ thăm khám, chăm sóc cho người bệnh, nhưng còn vướng vấn đề pháp lý như đã hết hợp đồng, nên Bệnh viện Bạch Mai không thể đưa vào hoạt động cho người bệnh có bảo hiểm y tế dù bệnh nhân có bảo hiểm y tế đến với bệnh viện chiếm hơn 90%. Những máy này giờ đưa vào hoạt động cũng không phục vụ được người bệnh có bảo hiểm y tế bởi vì vấn đề pháp lý liên quan đến thanh toán bảo hiểm. Cơ quan bảo hiểm hiện tại không thể thanh toán cho người bệnh nếu chúng tôi sử dụng các loại máy này.
Vậy Bệnh viện Bạch Mai đã làm gì? Ban lãnh đạo bệnh viện đã có các văn bản, báo cáo cụ thể với Bộ Y tế, các cơ quan bảo hiểm xã hội Việt Nam và Hà Nội, tháo gỡ những vướng mắc này, cùng chung tay để chúng ta đưa các thiết bị y tế đang "đắp chiếu" vào sử dụng, phục vụ người bệnh.
"Chúng tôi đã có buổi làm việc chuyên ngành với Bảo hiểm Xã hội Việt Nam để tìm các giải pháp sớm đưa các thiết bị này hoạt động trở lại. Nếu như Bệnh viện Bạch Mai làm được điều này thì các bệnh viện công khác có tình trạng như Bệnh viện Bạch Mai cũng làm được để các thiết bị tương tự sớm được đưa vào hoạt động", ông Cơ nói.
Thứ ba là với vật tư tiêu hao và các sinh phẩm, hiện tại với số lượng bệnh nhân tăng đột biến như vậy, không riêng gì Bệnh viện Bạch Mai mà nhiều bệnh viện công khác, nhiều bệnh viện tuyến cuối ở Hà Nội cũng rơi vào tình trạng này. Giám đốc BV Bạch Mai nêu khó khăn ở chuỗi cung ứng, hiện nhiều vật tư tiêu hao, sinh phẩm có trong thầu, trúng thầu nhưng nhà cung cấp, các công ty, đơn vị phân phối không cung cấp được.
Bên cạnh đó, các công ty được trao thầu, mời thầu thì không chào thầu, không tham gia thầu, bởi sau hơn 2 năm dịch bệnh, nhiều công ty có sản phẩm thông dụng, phổ biến, thiết yếu bị đứt chuỗi và phá sản, không thể cung ứng được. Không những vậy, giá của các mặt hàng này hiện tại so với những giá đã trúng thầu trước đây trong năm qua tăng lên rất nhiều. Do vậy các công ty báo cáo là không thể chào thầu với giá như vậy nữa vì họ sẽ bị lỗ.
Về cơ sở pháp lý, Chính phủ cũng chỉ đạo rất quyết liệt trong việc sửa đổi các văn bản pháp quy liên quan đến vấn đề mua sắm thuốc, vật tư, thiết bị y tế. Bệnh viện Bạch Mai ra các văn bản báo cáo và có cuộc họp liên tịch giữa Bộ Y tế với Bộ Tài chính, Bộ Kế hoạch và Đầu tư cùng cơ quan chức năng khác.
"Hiện một số văn bản pháp quy, một số thông tư, nghị định không còn cập nhật nữa như Thông tư 14 trong phân loại, mua sắm trang thiết bị vật tư. Khi chúng tôi bắt tay vào làm thì thấy những quy định không mang tính cập nhật nữa, gây khó khăn cho việc mua sắm, đấu thầu", ông Cơ cho biết thêm.
